معماری پست مدرن ، بررسی سبک به همراه نمونه های موردی
معماری پست مدرن ، همچنین با عنوان پست مدرنیسم (یا “پومو”) شناخته می شود ، یک سبک معماری است که در اواخر دهه ۱۹۶۰ به عنوان واکنشی علیه مدرنیسم ظاهر شد.
معماری مدرنیستی به دلیل مکتب سفت و سخت ، یکنواختی و کمبود زمینه های فرهنگی و محلی ، با انتقاد روز افزونی روبه رو شده است .
همچینین بودند کسانی که مدرنیسم لوکوربوزیه و مدرنیسم لودویگ میس فن در روهه را به خاطر ، سرد و رسمی بودن آن مورد تمسخر قرار میدادند .
شکست روش ها مصالح ساختمان سازی مانند فروپاشی رونان پوینت در سال ۱۹۶۸ ، به واکنش عظیم علیه مدنیسم ، کمک کرد .
در سال ۱۹۶۶ معمار و نظریه پرداز رابرت ونتوری ، ” پیچیدگی و تضاد در معماری ” را برای جنبش پست مدرن ، منتشر کرد .
در عمل ، معماری پست مدرن از تشریفات سفت و سخت مدرنیسم دور شد و شروع به ترکیب منابع سبکی نمود که به صورت نمادین بودند . از تکنیک هایی از قبیل ، فرم ، رنگ و المان های سازه ای از معماری کلاسیک گرفته تا طرح های مدرن ، استفاده گردید .
معماری پست مدرن ، بیشتر بر زیبایی و تزئین تاکید دارد و بیشتر تمرکز بر فرم دارد تا عملکرد . همچنین ماهیت استعاری دارد . از نمونه های این سبک ، معبد لوتوس در دهلی نو که به شکل گل نیلوفر آبی بنا شده است . و خانه اپرای سیدنی که از بادبان کشتی ها الهام گرفته شده است .
در این سبک ، معماران به دنبال گنجاندن عناصر معماری از چند سبک هستند و مرز های بین آن ها را میشکنند . بر این اساس ، سبک پست مدرنیسم به علت سبک شاد و جذابش مورد ستایش است .
پست مدرنیسم در دهه های ۱۹۸۰ و ۱۹۹۰ شکوفا شد و به سبک های دیگری مانند های تک ، دیکانستراکشن و نئو کلاسیک ، تقسیم گردید .
تفکر پست مدرن هر گفتگو را به جای آنکه مکالمه یا دیالوگی بیند و شریک بداند ، آنرا نوعی بازی و رویارویی بین دو رقیب می داند. در این تفکر اجتماع همگانی و جهانی به هیچ وجه یک آرمان با ایده آل محسوب نمی شود.
خانه مادر ونچوری
پست مدرنیسم پیکره پیچیده و در هم تنیده و متنوعی از اندیشه ها ، آرا و نظریاتی است که در اواخر دهه ۱۹۶۰ میلادی سر برآورد و بعدا اندیشه های دیکانستراکشن (Deconstruction) و مکاتب فکری غرب از جمله فمینیسم و پسا استعمارگرایی و غیره جز واژه پست مدرن فلسفی مطرح شدند.
پست مدرنیسم در سراسر اروپا و ایالات متحده به ویژه در محافل آکادمیک و در میان دانشگاهیان ، معماران ، هنرمندان و حتی مجریان برنامه ها و تبلیغات و رسانه های گروهی و مطبوعات اشاعه و گسترش یافت . واژه پست مدرن گفتمان های فراوان و متعددی را در پی داشته است ، روندی که همچنان ادامه دارد. هابرماس معتقد است که ، کاربرد ” پسا ” بیشتر تداوم جریانی را ثابت می کند ، نه پایانش را ، همانطور که مقصود جامعه شناسان از واژه پسا صنعتی را نشان می دهد و نه پایانش را.
در تفکر پست مدرن تاکید بر وجه محلی یا بومی در مقابل قطب بندی جهانی و فردی ، عینی و ذهنی پیشی می گیرد و بر اساس همین دیدگاه است که با زیربنایی نامتجانس و ناهمگن ، امور نا متوافق ، بی ثباتی ها و ناپایداری ها ، گسست ها وتضادها تاکید دارد .
تفکر پست مدرن هر گفتگو را به جای آنکه مکالمه یا دیالوگی بیند و شریک بداند ، آنرا نوعی بازی و رویارویی بین دو رقیب می داند . در این تفکر اجتماع همگانی و جهانی به هیچ وجه یک آرمان با ایده آل محسوب نمی شود . تلاش مداوم هستند این است که ” بس کنید دیگر ، بگذارید همینطور بماند .” یا ” دست از معنی سازی بردارید . “
در تفکر پست مدرن هنر صرفا یک تجربه زیبا شناختی نیست ، بلکه روش شناخت جهان است.
ویژگی شاخص هنر پست مدرن تاکید بر کلیشه ، تقلید هزل آمیز ازسبک های مختلف و اختلاط و امتزاج رنگ های مختلف کولاژ (Collage) است.
هنر دردنیای پست مدرن نه تعلق به چار چوب ارجاعی و معیار داوری خاصی است و نه به پروژه یا اتوپیای خاصی تعلق دارد . ایهاب حسن نظریه پرداز پست مدرن با ترسیم .
معماران برجسته این سبک شامل؛ فیلیپ جانسون ، چارلز مور ، فرانک گری ، مایکل گریوز ، تری فارل و جیمز استرلینگ.
نمونه های موردی :
Piazza d’Italia چارلز مور
ساختمان پورتلند مایکل گریوز
نئو اشتاتس گالری جیمز استرلینگ